Cúm A: Triệu chứng, nguyên nhân và cách chẩn đoán bệnh
Cúm A là mội loại cúm mùa, có biểu hiện giống với các loại cúm thông thường nhưng có biến chứng nguy hiểm hơn nếu không được chữa trị kịp thời và đúng cách.

Cúm A (Influenza A) là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do các virus cúm mùa gây nên. Các chủng virus cúm A phổ biến là A/H5N1, A/H1N1, A/H3N2, A/H7N9, trong đó, chủng A/H7N9 và A/H5N1 thường lưu hành ở gia cầm, có khả năng lây sang người và tạo thành dịch bệnh.
Cúm A thường xuất hiện trong các đợt cúm mùa và gây ra đại dịch vì virus cúm A thường xuyên thay đổi và phân nhóm tạo thành chủng mới từ cúm mùa này sang cúm mùa khác. Vì thế, việc tiêm vacxin phòng cúm phải được tiêm nhắc lại mỗi năm để đảm bảo có hiệu quả với chủng cúm mới. Virus cúm A thường lây lan trên động vật như gà, chim, lợn, động vật có vú,… và có thể nhanh chóng lây sang người.
Triệu chứng cúm A
Cúm A xuất hiện khi cơ thể nhiễm virus gây viêm đường hô hấp trên. Người mắc cúm A thường gặp các biểu hiện:
-
Sốt cao 38–40°C
-
Ho, đau họng, đau đầu, hắt hơi
-
Chạy mũi, nghẹt mũi
-
Mệt mỏi, đau cơ, rét run
-
Một số trường hợp nặng có thể viêm phổi hoặc biến chứng nguy hiểm
Đôi khi các triệu chứng này tự hết mà không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài nhiều ngày mà không cải thiện, bạn cần đến gặp ngay bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời tránh các biến chứng.
Cúm A lây lan qua những con đường nào?
Virus cúm A có thể lây truyền trực tiếp trong không khí thông qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, các giọt bắn kèm theo virus thoát ra ngoài có thể tiếp cận người khác và lây truyền bệnh bằng việc hít phải hoặc chạm phải đồ vật có virus.
Ngoài ra, một người có thể bị nhiễm cúm A khi:
- Sử dụng chung vật dụng sinh hoạt với người bị nhiễm bệnh (ly, chén, muỗng, khăn, quần áo,…) hoặc vô tình tiếp xúc với các đồ dùng trong nhà (nắm cửa, bàn, ghế,…) sau đó đưa lên mũi, miệng.
- Tiếp xúc với các động vật có nhiễm cúm như lợn, ngựa, gia cầm,… cũng có thể lây bệnh
- Tập trung nơi đông người như trường học, công viên, nơi công sở,… cũng là điều kiện để virus lây lan nhanh chóng.
Cách chẩn đoán cúm A
Các phương pháp xét nghiệm cúm A thường là nuôi cấy virus, chẩn đoán huyết thanh học, xét nghiệm nhanh phát hiện kháng nguyên, phản ứng chuỗi men RT-PCR, miễn dịch huỳnh quang.
- RT-PCR: Đây là phương pháp khá chuẩn xác để kiểm tra và phân loại virus cúm. Đối với phương pháp này trong vòng 4-6 giờ cho kết quả chính xác nhất. Hiện tại thường dùng xét này để chẩn đoán nhiễm cúm .
- Miễn dịch huỳnh quang: Có hiệu quả thấp hơn RT-PCR nhưng cho kết quả nhanh chỉ sau vài giờ nhận mẫu bệnh phẩm.
- Xét nghiệm nhanh (RIDTs): Có kết quả sau 10-15 phút nhưng không chính xác như các loại xét nghiệm cúm khác, do đó khi xét nghiệm cho kết quả âm tính, người bệnh vẫn có thể bị cúm. Thêm nữa, hiệu suất xét nghiệm còn tùy thuộc vào độ tuổi, thời gian mắc bệnh và chủng virus.
- Phân lập virus: Tuy không phải xét nghiệm sàng lọc, nhưng trong thời gian bệnh cúm hoạt động nên thực hiện trên những mẫu bệnh phẩm có được, thường ít làm trên lâm sàng vì đòi hỏi phòng vi sinh hiện đại.
- Xét nghiệm huyết thanh: Phục vụ cho mục đích nghiên cứu, thường không phổ biến để phát hiện virus cúm ở người nhằm điều trị bệnh.
Độ nhạy và đặc hiệu của các xét nghiệm còn tùy thuộc vào phòng xét nghiệm, loại xét nghiệm sử dụng, loại bệnh phẩm và chất lượng bệnh phẩm. Bên cạnh các xét nghiệm đó, việc chẩn đoán bệnh còn dựa trên các dấu hiệu lâm sàng và đặc điểm dịch tễ học.
Cách phòng tránh cúm A
Để bảo vệ sức khỏe trong giai đoạn cúm A đang bùng phát mạnh, mỗi người cần chủ động áp dụng đồng thời nhiều biện pháp phòng tránh. Trước hết, hãy duy trì vệ sinh cá nhân đúng cách, bao gồm rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, che miệng khi ho – hắt hơi và hạn chế đưa tay lên mắt, mũi, miệng. Đây là những thói quen nhỏ nhưng có tác dụng giảm nguy cơ lây nhiễm đáng kể. Bên cạnh đó, việc tăng cường sức đề kháng cũng rất quan trọng. Một chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung vitamin C, kẽm, kết hợp với ngủ đủ giấc và luyện tập thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp cơ thể chống lại virus tốt hơn.
Ngoài ra, người dân cần tránh tối đa môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao. Khi đến nơi đông người như trung tâm thương mại, văn phòng kín hay phương tiện công cộng, hãy nhớ đeo khẩu trang và giữ khoảng cách an toàn. Trong mùa dịch, hạn chế tụ tập không cần thiết là biện pháp bảo vệ bản thân và cộng đồng.
Việc theo dõi sức khỏe hằng ngày cũng rất cần thiết. Nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như sốt, đau đầu, đau họng, mệt mỏi hoặc nghi ngờ tiếp xúc với nguồn lây, hãy chủ động đến cơ sở y tế để được xét nghiệm và điều trị kịp thời. Chủ động phòng tránh không chỉ giúp giảm nguy cơ nhiễm cúm A mà còn bảo vệ những người thân xung quanh, đặc biệt là trẻ nhỏ và người cao tuổi – những đối tượng dễ gặp biến chứng nặng.
Bảo hiểm Sức khỏe PJICO
Bảo hiểm Sức khỏe PJICO mang đến nhiều quyền lợi thiết thực trong giai đoạn dịch bệnh:
-
Chi trả chi phí khám – xét nghiệm – điều trị nội/ngoại trú khi mắc cúm A theo phạm vi bảo hiểm.
-
Hỗ trợ viện phí, thuốc men theo quy định.
-
Bồi thường minh bạch, thủ tục nhanh chóng.
-
Mua dễ dàng trên ứng dụng My PJICO, thao tác chỉ vài phút.
Trong bối cảnh thời tiết thất thường và bệnh lý hô hấp gia tăng, việc sở hữu bảo hiểm sức khỏe là cách bảo vệ bản thân chủ động nhất. Ngoài ra, người dân cũng nên thực hiện tiêm vắc xin cúm định kỳ để phòng tránh dịch được hiệu quả hơn.
